wtorek, 14 grudnia 2010

Historia Bierunia

Bieruń położony jest przy granicy województwa śląskiego i małopolskiego, którą stanowi Wisła. Sąsiaduje z miastami: Tychy, Oświęcim, Lędziny, a także gminami: Chełm Śląski, Bojszowy. Koło Bierunia znajdowała się antyczna osada Leucaristus. Została ona odwzorowana na antycznej mapie Klaudiusza Ptolemeusza z lat 142- 147 naszej ery. O tym, że miejscowość ta znajdowała się w sąsiedztwie Bierunia, informuje skorowidz nazw historycznych ORBIS LATINUS oraz wynika to z położenia wśród innych zidentyfikowanych miejscowości Śląska.
W X-XI wieku istniał tu otoczony palisadą i niewątpliwie posiadający wieżę obserwacyjną gródek obronny mający za zadanie chronić kupców przeprawiających się przez rzekę. Pozostałość - bieruński kopiec na szczycie którego stoi obecnie XIX-wieczna kapliczka św. Jana Nepomucena - figuruje na liście zabytków województwa śląskiego[2]. W średniowieczu na pobliskiej Orlej Górce prawdopodobnie oddawano też hołd starosłowiańskiemu bogu Perunowi. Obecnie planowany od niej jest szlak historyczny.
Bieruń otrzymał prawa miejskie w 1387 od księcia opawsko-raciborskiego Jana II Żelaznego. Akt ten polegał na nadaniu praw wójtowskich Kusowiczowi za jego długoletnią wierną służbę. O istnieniu na obszarze miasta osadnictwa świadczą wzmianki zamieszczone w dokumentach, na przykład o Ścierniach z 1272, Bijasowicach z 1360, Bieruniu z 1376.
 Od 1922 w granicach Polski, w czasie II wojny światowej wcielony do Niemiec. W latach 1975 - 1991 dzielnica Tychów. W 1991 ponownie pod nazwą Bieruń, wraz z Bieruniem Nowym, Bijasowicami, Czarnuchowicami i Jajostami utworzył miasto. Od odzyskania samodzielności przez Bieruń datuje się konflikt między tym miastem a sąsiednimi Tychami o tereny fabryczne Fiat Auto Poland, oraz osiedle zbudowane przy tej fabryce. Obecnie osiedle leży już w granicach administracyjnych Bierunia, natomiast sama fabryka pozostaje w Tychach. Historycznie sporny teren należał do Bierunia, jednakże pozostawienie go w granicach Tychów było warunkiem zgody tego miasta na odłączenie Bierunia. Spór odżył w 2010, bieruńscy samorządowcy domagają się od Tychów zwrotu 123 ha terenów fabrycznych, na których działa kilka spółek-córek firmy FIAT Auto Poland. Tychy proponują korektę granicy o 123 ha na korzyść Bierunia, lecz w innym miejscu, na obszarze niezabudowanym. Roszczenia Bierunia negatywnie zaopiniował wojewoda śląski.
Od chwili zaistnienia, aż do obecnych czasów, używano jednej nazwy w wymowie Bieruń. W zależności od reguł pisowni używano nazw Bieron, Bierun. W źródłach historycznych nazwa osady "de Beruna" użyta została dopiero w 1376. Śląsk znajdował się wówczas pod panowaniem czeskich Przemyślidów.
Bieruń składa się z dwóch części Starego i Nowego Bierunia.
W 1993 po raz pierwszy odbył się w Bieruniu I Festiwal Filmów Nieprofesjonalnych im. Leona Wojtali. Został on zorganizowany przy pomocy KWK "Piast". W 2005 odbyła się siódma edycja tego festiwalu, gdzie zanotowano rekordową ilość uczestników z całej Polski.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz